کد مطلب:46793 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:12

گنجینه پرسمان » قرآن

با توجه به اين كه معماي مرگ و حيات براي انسان مجهول باقي مانده، پس هيچ كس هدف از خلقت و زندگي و مرگ را نمي داند. آن چه تعريف كرده و گفته اند و در قرآن به آن اشاره شده، آثار و خواص مرگ و زندگي است. در اين مورد توضيح دهيد.

نظام و همبستگي جهان آفرينش كه هر چيزي از آن چون خدّ و خال و چشم و ابرو به جاي خويش نيكو قرار داده شده، اين حقيقت را روشن مي كند كه جهان هستي عبث و بيهوده آفريده نشده و در آفرينش عالَم و آدم هدف و نقشه اي حكيمانه در كار بوده است. از سوي ديگر مي دانيم كه خدا حكيم است و خداي حكيم، كار بيهوده و عبث انجام نمي دهد. قرآن با قاطعيت مي گويد: ما آسمان و زمين را با هرچه ميانشان هست بيهوده نيآفريده ايم.[27]

از آن جا كه خداوند سرچشمة هستي و خيرات است و بي نياز مطلق است كمبودي ندارد كه بخواهد از رهگذر آفرينش آن را جبران كند. از اين رو نمي توان گفت: خداوند سودي از آفرينش عالَم و آدم خواهد برد بلكه به مقتضاي بخشندگي كه دارد بايد جهاني زيبا و كامل بيآفريند. تنها چيزي كه در اين زمينه منظور بوده يا يكي از اهداف از خلقت بوده، آن است كه آدمي از استعدادهاي نهفته اش به كمال مطلوب خود نائل شود، در نتيجه جانشين خدا شود. اين هدف زندگي و حيات انسان است.

امّا هدف از مرگ نيز صعودو ترقي از يك پلّه به پلّة ديگر است. عالم (دنيا) مقدمه و مرحله اي است كه بايد طي شود تا انسان به مرحلة بعديِ حيات برسد.

بنابراين هدف از خلقت و مردن مشخص است و براي عارفان به دين مجهول و ناشناخته نيست. براي افرادي مانند صادق هدايت مجهول و نامفهوم است. افرادي كه چشم و گوش و قلب و عقل خود را مختصّ به فهم دنيا مي كنند و كاري به دين و خدا و معنويت ندارند و مرگ را پايان زندگي مي دانند خواه ناخواه در اين فكر فرو مي روند كه زندگي عبارت است از كار و خورد و خوراك و پوشاك، سپس بيماري و تحمل شدائد و مردن، سپس به اين نتيجه مي رسند كه اصلاً اين دنيا چه فائده اي دارد؟ وجود ما به چه هدفي است؟ مخصوصاً اگر زندگي انيان همراه با تحمل بيماري و مشكلات و سختي ها باشد، اين افكار بيشتر به ذهن او خطور مي كند. امّا كسي كه مؤمن است و به خدا و پاداش ايمان دارد و معتقد است كه تحمل سختي ها و صبر در برابر شدائد داراي پاداش است و مردن را اوّل زندگي جاويد مي داند، به هر چه پيش آيد، راضي است. نگاه او به دنيا مانند نگاه به جايگاه مقدسي چون مسجد است و كار و تلاش براي حفظ آبرو و سر و سامان دادن به زندگي و فرزندان را نوعي عبادت مي داند. او خواه ناخواه از زندگي در دنيا لذّت مي بردو تمامي ناملايمات را با صبر و بردباري و عقل و درايت پشت سر مي گذارد.











[27] زين العابدين قرباني، فلسفة آفرينش انسان، ص 87.